Już od dawna wszystkie zlecenia inwestorów dotyczące zakupu albo sprzedaży papierów wartościowych notowanych na giełdzie są wprowadzane w pierwszej kolejności do systemu informatycznego. Swego czasu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie był nim Warset. Jakie pełnił zadania i jaki system go zastąpił?
Czym jest system Warset?
Czytając na temat tego jak wygląda inwestowanie na giełdzie, a także jakie systemy odpowiadają za notowania papierów wartościowych, można natknąć się na informacje na temat systemu Warset. Co to takiego? Mówiąc najprościej, jest to system, który w latach 2000-2013 obsługiwał Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie (z ang. Warsaw Stock Exchange Trading System).
Warset miał dwie wersje. Pierwsza z nich, która była wykorzystywana w latach 2000-2007, została opracowana przez amerykańską firmę komputerową o nazwie Compaq Computer Corporation. Wielu osobom ta może być znana z produkcji komputerów i laptopów.
Co ciekawe, spółka ta w 2002 roku połączyła się z innym przedsiębiorstwem działającym w branży informatycznej, a mianowicie z Hewlett-Packard. Z czasem HP całkowicie przejęło spółkę, stając się jednocześnie twórcą kolejnej wersji Systemu Warset. Ta funkcjonowała w latach 2007-2013.
Warsaw Stock Exchange Trading System znany jest właściwie każdemu inwestorowi, który jest na giełdzie przynajmniej od 10 lat. System ten został wdrożony dokładnie 17 listopada 2000 roku. Towarzyszyło temu przeniesienie warszawskiej giełdy do nowej siedziby. Do teraz jest nią Centrum Giełdowe pobudowane przy ul. Książęcej w Warszawie.
Od momentu rozpoczęcia funkcjonowania Warsaw Stock Exchange Trading System, ten przejął notowania nie tylko akcji, a właściwie wszystkich papierów wartościowych. Miało to ogromne znaczenie dla funkcjonowania samej giełdy, a także pozostałych uczestników rynku kapitałowego – domów maklerskich, instytucji odpowiadających za przeprowadzanie rozliczeń, nadzór oraz kontrolę rynku finansowego, emitentów, jak również samych inwestorów.
Na czym polegało jego działanie?
Działanie systemu Warset polegało przede wszystkim na obsługiwaniu zleceń.
Początkowo było to 40 zleceń na sekundę, a z momentem wprowadzenia nowszej wersji, aż 180. Dzięki temu, że Warset zapewniał większą odporność na różnego rodzaju błędy – związane z oprogramowaniem, czy samym sprzętem – podobne rozwiązania wykorzystywały giełdy zagraniczne. Mowa m.in. o giełdzie nowojorskiej i giełdzie paryskiej.
System Warset zapewniał nie tylko względnie bezawaryjne działanie, ale również możliwość standaryzacji obsługi zleceń. To z kolei pozwoliło przeprowadzać wiele wspólnych przedsięwzięć ze wspomnianymi giełdami zagranicznymi.
Na Warsaw Stock Exchange Trading System składało się kilka elementów. Jednym z najważniejszych był centralny system notujący, który odpowiadał m.in. za:
- przyjmowanie zleceń od domów maklerskich,
- weryfikację zleceń przyjętych od domów maklerskich,
- przekazywanie informacji do DM o przyjęciu lub odrzuceniu zleceń,
- przekazywanie informacji o zleceniach, które zostały złożone i przyjęte na zewnątrz systemu,
- kojarzenie ich w celu dokonania transakcji,
- wysyłanie informacji o zawartych transakcjach do domów maklerskich, a także odbiorców zewnętrznych.
Oczywiście nie było tak, że Warset przesyłał wszelkie informacje do każdego odbiorcy z osobna. Odbywało się to za pomocą Satelitarnego Systemu Dystrybucji Informacji Giełdowej (w skr. SSDIG). Miały do niego dostęp domy maklerskie, a także Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych i Komisja Nadzoru Finansowego.
Dzięki funkcjonowaniu systemu Warset, inwestorzy mogli składać rożne rodzaje zleceń. Mowa m.in. o zleceniach:
- z limitem ceny,
- bez limitu ceny – po cenie rynkowej, po cenie rynkowej na otwarcie lub po każdej cenie,
- z dodatkowymi warunkami wykonania – m.in. z minimalną wielkością aktywowania (Wmin) oraz z limitem aktywacji (LimAkt).
Jaki system teraz obsługuje giełdę?
Tak jak już wspomnieliśmy, system Warset funkcjonował na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie do 2013 roku. Na ten moment za obsługę zleceń odpowiada system informatyczny UTP (z ang. Universal Trading Platform).
Twórcą tego rozwiązania było NYSE Technologies. Co najważniejsze, spełnia ono najwyższe standardy i jest wykorzystywane również na giełdzie nowojorskiej i pozostałych giełdach z grupy NYSE Euronext. Mowa m.in. o giełdach paryskiej, lizbońskiej oraz brukselskiej.
Universal Trading Platform powstał na bazie systemu operacyjnego Linux. Z racji na wysoką wydajność i przepustowość, spełnia wciąż rosnące oczekiwania inwestorów. GPW po wdrożeniu systemu UTP, mogło zaoferować im nowe rodzaje i typy ważności zleceń, a także o wiele szerszą funkcjonalność jeżeli chodzi o nowoczesne technologie.
Jakie są najważniejsze różnice między systemem Warset a UTP?
Ponieważ Universal Trading Platform jest rozwiązaniem dużo nowszym nim Warsaw Stock Exchange Trading System, a w dodatku spełniającym najwyższe standardy, nikogo nie powinno dziwić to, że jest o wiele szybszy i bardziej wydajny. W tym przypadku w ciągu sekundy możliwe jest obsłużenie aż 20 tysięcy zleceń.
UTP w porównaniu do systemu Warset zapewnia także o wiele szybszą odpowiedź na wysłane zlecenie. Teraz to zaledwie kilka mikrosekund. Co to oznacza w praktyce? M.in. większe możliwości inwestycyjne. Dzięki większej wydajności i dynamice działania, inwestorzy mogą opierać swoją strategię inwestycyjną na handlu wysokich częstotliwości. Póki co ten jednak jest o wiele częściej wykorzystywany na rynku forex.
Co ciekawe, dzięki wprowadzeniu nowego systemu obsługi giełdy, doszło do zwiększenia płynności różnych klas instrumentów. To z kolei przełożyło się na obniżenie kosztów transakcyjnych, a więc na wymierne korzyści dla inwestorów.
Po wprowadzeniu systemu UTP, możliwe stało się także wprowadzenie na giełdę nowych klas aktywów. Mowa tutaj w szczególności o instrumentach pochodnych. Ponadto, odkąd wprowadzono Universal Trading Platform, inwestorzy mają dostęp do nowych typów zleceń.
Kiedy to działał jeszcze Warset, nie mogli dokonywać chociażby zleceń PEG, a zlecenia PKC mogli realizować tylko i wyłącznie w całości. Teraz można robić to także częściowo.